ฟ้าทะลายโจร กระชายขาว ป้องกันโควิดได้จริงไหม?
วิกฤตการณ์โควิด-19 ในปัจจุบันส่งผลให้มีงานวิจัยและข้อมูลที่มีกันอย่างแพร่หลาย ในเรื่องที่เกี่ยวกับพืชสมุนไพรที่มีคุณสมบัติสามารถใช้รักษาและป้องกันโควิด-19 ได้ ซึ่งสมุนไพรต่างๆ ก็มีสรรพคุณที่ช่วยดูแลรักษาร่างกายของเราจากโรคและอาการต่างๆ ได้ ลองดูกันว่า ฟ้าทะลายโจรและกระชายขาวจะสามารถป้องกันโควิดได้จริงไม่
ฟ้าทะลายโจร
ฟ้าทะลายโจร จัดเป็นสมุนไพรที่มีรสขม ใช้บรรเทาอาการไข้หวัด แก้ไอและเจ็บคอ ตามศาสตร์แพทย์แผนไทยกำหนดให้ฟ้าทะลายโจรอยู่ในกลุ่มยาเย็น สามารถใช้เพื่อปรับหรือลดความร้อนในร่างกายให้สมดุล แต่ก็สามารถทำให้เกิดอาการผิดปกติของทางเดินอาหาร เช่น ปวดท้อง คลื่นไส้ วิงเวียนศีรษะ และอาจเกิดลมพิษได้
ฟ้าทะลายโจรมีงานวิจัยและศึกษากันในระดับนานาชาติ ซึ่งพบว่าในฟ้าทะลายโจรมีสารสำคัญที่ชื่อว่า แอนโดรกราโฟไลด์ (Andrographolide) ซึ่งในระดับการทดลองในห้องปฏิบัติการพบว่ามีฤทธิ์ต้านไวรัสได้อย่างดี แต่ก็มีการทดลองการป้องกันโควิด-19 ของฟ้าทะลายโจร เมื่อเข้ามาอยู่ในเซลล์ของร่างกายและมีผลสรุปว่าไม่สามารถป้องกันเชื้อไวรัสโควิด-19 ได้
แต่ฟ้าทะลายโจรก็ยังเป็นตัวยาลดไข้ที่ดี และพบว่าลดอาการอักเสบที่เกิดจากโควิด-19 และเสริมภูมิคุ้มกันได้ แต่ต้องทานในปริมาณที่เหมาะสมและอยู่ในการดูแลของแพทย์ จากการทดลองกับผู้ป่วยที่มีอาการน้อยให้ทานยาฟ้าทะลายโจร ขนาด 180 มิลลิกรัม วันละ 3 ครั้ง เป็นเวลา 5 วัน พบว่าผู้ป่วยมีอาการดีขึ้น และไม่พบผลข้างเคียงที่รุนแรง เกิดการติดเชื้อไข้หวัดน้อยลงอย่างเห็นได้ชัด แต่อย่างไรก็ตามก็ต้องมีการศึกษากันต่อไปในอนาคต
กระชายขาว
กระชายเป็นพืชสมุนไพร มีสรรพคุณแก้ท้องอืดท้องเฟ้อ และตามภูมิปัญญาชาวบ้านของไทยใช้กระชายรักษาหวัด และอาการคัดจมูก จึงมีการนำมาใช้เพื่อแก้อาการที่เกิดจากโควิด-19 กันอย่างกว้างขวาง เช่น การต้มน้ำกระชายเพื่อดื่ม
จากงานวิจัยต่างๆ พบว่าสารสะกัดกระชายมีสารสำคัญ 2 ตัว คือ พิโนสโตรบิน (Pinostrobin) และ แพนดูราทินเอ (Panduratin A) ที่สามารถยับยั้งการแบ่งตัวของเชื้อโควิด-19 ได้ แต่ในปัจจุบันการศึกษากระชายขาวยังอยู่ในขั้นตอนการทดลอง ซึ่งต้องมีการศึกษากันต่อไปและยังไม่สามารถนำมารับประทานเพื่อป้องกันโดยตรงได้ ถ้าหากต้องการทานเพื่อให้ได้ผลเหมือนงานวิจัย อาจจะต้องทานในปริมาณถึง 250 กรัม ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการระคายเคืองกระเพาะได้ จึงเป็นไปได้ยากในปฏิบัติถ้าหากเราจะนำกระชายขาวมารับประทานเพื่อป้องกันโควิด-19
แต่ถ้าหากมีอาการหวัด ก็ยังสามารถทานกระชายเพื่อทำให้ร่างกายอบอุ่น สร้างสมดุลให้กับร่างกาย แต่ไม่แนะนำให้ใช้เพียงอย่างเดียวในการรักษา ควรทานร่วมกับยาหรือสมุนไพรตัวอื่นด้วยเพื่อให้ผลที่ดี และที่สำคัญการทานกระชายเพื่อให้ได้ประโยชน์อย่างแท้จริง ควรบริโภคทั้งเนื้อและน้ำ เพราะสารสำคัญมักพบมากในเนื้อของกระชาย ควรทำสดแบบวันต่อวันและไม่ควรใส่ส่วนผสมอย่างอื่น เช่น น้ำผึ้ง ซึ่งอาจมีผลต่อผู้ป่วยโรคเบาหวาน ไม่แนะนำให้บริโภคกระชายในปริมาณที่สูงและควรขอคำปรึกษาจากแพทย์หรือเภสัชก่อนการใช้งาน
ใครที่ควรหลีกเลี่ยงและไม่แนะนำในการบริโภคฟ้าทะลายโจร และกระชายขาว
- 1. ผู้ที่ร่างกายปกติหากไม่มีอาการเป็นหวัด ไม่มีไข้ ไม่มีความเสี่ยงติดเชื้อ ไม่แนะนำให้บริโภค
- 2. ผู้ที่รับประทานเพื่อหวังผลป้องกันโควิด-19ไม่แนะนำให้บริโภค เนื่องจากในปัจจุบันยังไม่มีงานวิจัยรับรองว่าทั้งฟ้าทะลายโจรและกระชายขาวสามารถป้องกันโควิด-19 ได้
- 3. ผู้ที่เคยมีประวัติการแพ้หากเคยมีประวัติการแพ้ยาและสมุนไพรดังกล่าว เช่น การมีผื่นคัน ควรงดการรับประทาน
- 4. ผู้ป่วยโรคตับและไตการทานสมุนไพรในปริมาณที่มากเกินไปจะทำให้ตับและไตทำงานหนัก โดยเฉพาะกระชายที่มีโพแทสเซียมสูงจะทำให้ไตทำงานหนักขึ้นเป็นพิเศษ
- 5. เยาวชน สตรีมีครรภ์หรือให้นมบุตรณ ปัจจุบันยังไม่มีงานวิจัยรับรองและยังไม่มีข้อมูลความปลอดภัยหากบริโภคในปริมาณที่สูงสำหรับคนในกลุ่มนี้
ข้อควรระวัง
– ยาฟ้าทะลายโจร
ควรระวังการใช้ยาหรือสมุนไพรร่วมกับยาที่ลดการแข็งตัวของเลือด เช่น ยาวาร์ฟาริน แอสไพริน โคลพิโดเกรล ผู้ป่วยที่ใช้ยากลุ่มนี้ได้แก่ ผู้ป่วยอัมพฤตอัมพาต ผู้ป่วยที่มีปัญหาเส้นเลือดหัวใจตีบและผู้ป่วยที่ทานยาลดความดันโลหิตก็ไม่แนะให้ใช้ร่วมกัน
– กระชายขาว
สำหรับผู้ป่วยที่มีถุงน้ำดีอุดตัน ผู้ป่วยที่อยู่ในกลุ่มนี้ไม่เหมาะแก่บริโภคกระชายซึ่งเป็นพืชที่อยู่ในกลุ่มที่หัวอยู่ในดิน ซึ่งพืชในกลุ่มนี้จะเพิ่มการหลั่งของน้ำดี ทำให้เกิดอันตราย
อย่างไรก็ตามการรับประทานยาและสมุนไพร ไม่ว่าจะเป็นฟ้าทะลายโจรและกระชายขาวในปริมาณที่มากจนเกินไปจะมีผลกับการทำงานของตับและไตอย่างแน่นอน จากการทำงานที่หนักจะส่งผลให้ตับและไตเสื่อมได้เร็วยิ่งขึ้น ตัวสมุนไพรทั้งสองชนิดมีฤทธิ์เพียงช่วยในการบรรเทาอาการที่เกิดขึ้นจากโควิด-19 ในกลุ่มของผู้ป่วยที่มีอาการเพียงเล็กน้อยและอยู่ในความดูแลของแพทย์เท่านั้น ในปัจจุบันการบริโภคสมุนไพรและยาทั้งฟ้าทะลายโจรและกระชายขาวยังไม่มีงานวิจัยรับรองว่าสามารถป้องกันและยับยั้งการติดเชื้อโควิด-19 ได้ ซึ่งต้องศึกษาเพิ่มเติมในขั้นตอนของการวิจัยต่อไป แต่ถ้าหากมีอาการไข้หวัด ไอ เจ็บคอหรือคัดจมูกทั่วไปสามารถรับประทานได้ แต่ควรรับประทานยาแต่เพียงพอเหมาะเพื่อไม่ทำให้ตับและไตทำงานหนักและเสื่อมเร็ว