ยาสามัญที่ควรมีติดบ้าน ในช่วงโควิด-19
ในช่วงสถานการณ์โควิด-19 นี้ เป็นช่วงที่ใครหลายๆคนต้องอยู่บ้าน งดและลดการเดินทางออกจากบ้าน เพื่อลดความเสี่ยงในการรับเชื้อและแพร่เชื้อต่อคนที่อาศัยอยู่ร่วมกัน ในช่วงเวลานี้ทุกคนต่าง work from home หรือเรียนออนไลน์กัน และเพื่อเป็นการป้องกันตัวและเตรียมตัวจากการเจ็บป่วยต่างๆ การที่เรามียาสามัญประจำบ้านก็จะสามารถใช้เพื่อช่วยรักษาและบรรเทาอาการต่างๆ ลองมาดูตัวยาสามัญต่างๆที่เราควรมีพกไว้อุ่นใจยามเจ็บป่วยและสามารถใช้ได้หากต้องรักษาตัวแบบ Home Isolation ได้กันดีกว่า
1. ยาลดไข้ พาราเซตามอล
เป็นยาสามัญประจำบ้านที่ขาดไม่ได้ ควรมีติดไว้ตลอด ทานเมื่อมีอาการไข้ อุณหภูมิร่างกายสูงเกิน 37 องศา หรือมีอาการปวดต่างๆ ทานเมื่อมีอาการเท่านั้น หากเราเป็นผู้ป่วยที่ติดเชื้อโควิด-19 สามารถทานยาพาราเซตามอลเพื่อลดไข้ได้ แต่ควรทานให้เหมาะสมกับน้ำหนักตัว และทานห่างกันอย่างน้อย 4-6 ชั่วโมง
- น้ำหนักตัว 35-50 กก. ทาน 1 เม็ด
- น้ำหนักตัว 51-61 กก. ทาน 1 เม็ดครึ่ง
- น้ำหนักตัว 62 กก. ขึ้นไป ทาน 2 เม็ด
2. ยาแก้แพ้
มีฤทธิ์ช่วยลดน้ำมูก ควรมีไว้ติดบ้าน แต่ควรทานเท่าที่จำเป็น ยาแก้แพ้จะทำให้เกิดอาการง่วง หรือมีอาการง่วงเล็กน้อย มีคุณสมบัติต้านการอักเสบ ยากลุ่มนี้ออกฤทธิ์ได้นานเกือบ 24 ชั่วโมง จึงควรรับประทานเพียงวันละครั้ง และไม่ควรทานเพื่อต้องการผลแทนการทานยานอนหลับ
3. ยาลดอาการไอ
หากมีอาการไอที่มักจะเป็นอาการพ่วงมาจากอาการไข้หวัด ควรทานยาลดอาการไอเพื่อบรรเทาอาการ หากไอแบบมีเสมหะ ควรเลือกใช้ยาแก้ไอที่มีฤทธิ์ช่วยละลายเสมหะ แต่ถ้าเป็นการไอแห้ง ควรเลือกทานยาประเภทกดอาการไอ ถ้าเป็นผู้ป่วยกลุ่มสีเขียวที่ทำการกักตัวที่บ้านและมีอาการไอเยอะสามารถทานเพื่อบรรเทาอาการได้ แต่ควรกินตามที่แพทย์หรือเภสัชกรแนะนำ และควรกินเฉพาะผู้ที่ยังไม่มีอาการปอดอักเสบ เนื่องจากผู้ที่อาการปอดอักเสบเมื่อทานไปแล้วจะเป็นการไปกดอาการไอมากเกินไป และอาจทำให้เกิดอันตรายกับร่างกายได้
4. ยาละลายเสมหะ
หากมีอาการไอร่วมกับการมีเสมหะควรทานยาละลายเสมหะซึ่งมีฤทธิ์ทำให้เสมหะเหนียวน้อยลง สามารถช่วยบรรเทาอาการไอแบบมีเสมหะให้ดีขึ้น ยาในกลุ่มละลายเสมหะเมื่อทานแล้วอาจมีผลข้างเคียง เช่น คลื่นไส้และอาเจียน นอกจากการทานยาแล้ว ควรดูแลรักษาร่างกายเพิ่มร่วมด้วย เช่น การดื่มน้ำในปริมาณที่มาก การดื่มน้ำอุ่นเพื่อช่วยให้ชุ่มคอและควรพักผ่อนอย่างเพียงพอ
5. ยาลดน้ำมูก
เป็นยาที่มีฤทธิ์ช่วยลดเสมหะและน้ำมูก ช่วยให้เราหายใจได้สะดวกขึ้น สามารถใช้ในการบรรเทาอาการได้ แต่อาจมีผลข้างเคียง เช่น อาจทำให้น้ำมูกแห้ง คอแห้ง ปากแห้ง มีอาการง่วงซึม และไม่ควรใช้ยากับผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับตับและไต หรือควรปรึกษาแพทย์หรือเภสัชก่อนการใช้งาน
6. ผงเกลือแร่ ORS
ควรมีไว้สำหรับชดเชยการสูญเสียน้ำและเกลือแร่จากการอาเจียนหรือท้องเสีย และมีคุณสมบัติที่ช่วยเพิ่มพลังงาน ผู้ป่วยโควิด-19 ที่มีอาการท้องเสียหรืออาเจียนสามารถทานได้ โดยการนำผงเกลือแร่ ORS ผสมน้ำสะอาด จิบได้เรื่อยๆ ตลอดทั้งวัน และ “ไม่แนะนำ” ให้ดื่มเกลือแร่ทดแทนสำหรับการออกกำลังกาย เนื่องจากร่างกายสูญเสียแร่ธาตุที่แตกต่างกัน อาการท้องเสียหรืออาเจียนเป็นการสูญเสียน้ำและเกลือแร่ไปฉับพลันจึงจำเป็นต้องทดแทนด้วยแร่ธาตุที่ในกลุ่มของเกลือแร่มากกว่าน้ำตาลที่ได้จากเครื่องดื่มเกลือแร่สำหรับผู้ที่ออกกำลังกาย
7. ยาประจำตัว
หากท่านเป็นผู้ที่ต้องรับประทานยาประจำตัวเป็นประจำ ควรมียาประจำตัวสำรองไว้ 1-2 เดือน เพื่อลดการเดินทางไปโรงพยาบาล และเผื่อเกิดเหตุการณ์ฉุกเฉินที่ไม่สามารถเดินทางไปรับยาได้
8.ยาฟ้าทะลายโจร
เป็นยาสมุนไพรที่มีสรรพคุณทางการแพทย์ใช้บรรเทาอาการไข้หวัดและเจ็บคอ สามารถทานได้ทั้งผู้ป่วยปกติและช่วยบรรเทาอาการของผู้ป่วยโควิด-19 ที่อยู่ในกลุ่มสีเขียวที่มีอาการน้อยได้ แต่มีข้อควรระวังในการใช้งาน คือ
- ไม่ควรทานเกินวันละ 180 มิลลิกรัม
- ไม่ควรทานติดต่อกันเกิน 5 วัน จะทำให้ตับและไตทำงานหนัก หากอาการไม่ดีควรรีบติดต่อแพทย์
- ไม่ควรทานร่วมกันยาที่มีฤทธิ์ลดการแข็งตัวของเลือด
- ควรทานยาฟ้าทะลายโจรที่ปลอดภัยและผ่านการรับรองจาก อย. เท่านั้น
9. ยาสามัญประจำบ้านตัวอื่นๆ
ที่มีไว้เพื่อใช้รักษาอาการเจ็บป่วยเล็กน้อยที่อาจขึ้นทั่วไป ซึ่งการมีไว้ก็ทำให้ลดการเดินทางออกไปเพื่อซื้อยาในช่วงที่มีการระบาดของโควิด-19 ด้วย ยาสามัญอื่นๆที่ควรมีไว้ เช่น
- ยาขมิ้นชัน / ยาธาตุน้ำแดง แก้ท้องอืด
- ยาแก้ไอน้ำดำ
- ยาธาตุน้ำขาว
- น้ำเกลือ สำหรับกลั้วคอและล้างแผล
- ผงถ่านสำหรับบรรเทาอาการท้องเสีย
- ยาเม็ดลดกรด
- ยาระบาย
- ยาดมแก้วิงเวียน
- ยาหม่อง
- ยาโพวิโดน-ไอโอดีน สำหรับใส่แผลสด
- คาลาไมน์โลชั่น ใช้ทาแก้อาการผดผื่นคัน
- แผ่นเจลลดไข้
อุปกรณ์อื่นๆที่ควรมีไว้ติดบ้าน
ปรอทวัดไข้
สามารถใช้วัดอุณหภูมิร่างกายได้ตลอดเวลา สำหรับผู้ป่วยโควิด-19 ที่ทำการกักตัวที่บ้าน ควรมีปรอทวัดไข้ไว้ใช้ในการวัดอุณหภูมิเพื่อสังเกตการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของร่างกายตลอดเวลา หากมีไข้ขึ้นสูงหรือมีอาการที่ไม่พึงประสงค์ เช่น เหนื่อยหอบ หายใจลำบากและไม่สามารถพูดเป็นประโยคได้ ควรติดต่อแพทย์โดยด่วน
เครื่องวัดระดับออกซิเจนปลายนิ้ว
เป็นเครื่องที่สามารถใช้วัดระดับออกซิเจนของเราโดยการอ่านค่าเบื้องต้นได้ โดยปกติระดับออกซิเจนในเลือดควรมากกว่า 95% นอกจากการหาซื้อเครื่องที่ได้มาตรฐานแล้ว สำหรับผู้ป่วยโควิดที่กักตัวที่บ้านควรวัดปริมาณออกซิเจนอย่างสม่ำเสมอ หากค่าออกซิเจนต่ำกว่า 95% ควรรีบติดต่อแพทย์ให้เร็วที่สุด
นอกจากการเตรียมยาสามัญที่ควรมีไว้ติดบ้านแล้ว การเตรียมตัว ดูแลรักษาสุขภาพให้ดี คือ สิ่งที่สำคัญที่สุด หากต้องออกจากบ้านควรสวมหน้ากากและหมั่นล้างมือด้วยเจลแอลกอฮอล์เสมอ ลดการใช้มือสัมผัสหน้ากากและบริเวณหน้า เพื่อลดการนำเชื้อเข้าสู่ร่างกาย หากมีพบกว่ามีอาการที่บ่งชี้ว่าจะติดเชื้อโควิด-19 ควรติดต่อแพทย์ ตรวจเพื่อหาเชื้อ และรีบทำการรักษาในขั้นตอนต่อไป